Παυλώνια ή Παουλώνια ή Παουλώβνια (Paulownia)
Παυλώνια ή Παουλώνια ή Παουλώβνια (Paulownia) είναι ένα ιθαγενές δέντρο της Ασίας (κυρίως Κίνα, Βιετνάμ και Λάος). Το όνομα Paulownia όμως έχει καθιερωθεί από αρχαιοτάτων χρόνων και είναι το πιο γνωστό θα λέγαμε. Μερικά ακόμη ονόματα για την Paulownia είναι τα: Empress Tree, Royal Paulownia, Royal Princess Tree, και Kiri (Ιαπωνικά).
Η Παυλώνια είναι ένα γένος φυτών της μονογονικής οικογένειας Paulowniaceae, που αποτελείται από 6-17 είδη (εννέα ευρύτερα είδη) (P. tomentosa, P.fortunei, P. Kawakamii, P. elongata, P. catalpifolia, P. australis, P. viscosa κ.ά.). Όλα κατάγονται από την Κίνα εκτός από το P. Fortunei το οποίο απαντάται στο Βιετνάμ και το Λάος. Η P. tomentosa επίσης φύεται στην Κορέα και την Ιαπωνία. Παράλληλα στην Αυστραλία και στην Αμερική καλλιεργούνται πολλά είδη και ποικιλίες του γένους Paulownia. Σήμερα η Παυλώνια καλλιεργείται σε όλες τις ηπείρους εκτός από την Ανταρκτική.
Τα δέντρα του γένους Paulownia είναι ταχέως αναπτυσσόμενα και έχουν μεγάλη εμπορική αξία, καθώς καλλιεργούνται για την παραγωγή ξυλείας (ξύλο σκληρού τύπου) και βιομάζας. Το ξύλο της Paulownia είναι ανοιχτόχρωμο καρδιόξυλο και ανά τους αιώνες χρησιμοποιείται στην Ασία καθώς η επεξεργασία του είναι αρκετά εύκολη.
Η Paulownia ακόμα είναι ένα φυλλοβόλο δέντρο, ενδημικό στην κεντρική και δυτική Κίνα, αλλά στην πλειονότητα του αναφέρεται σαν φυτό εισβολέας στις ΗΠΑ και Ιαπωνία (σε ευνοϊκά για αυτό περιβάλλοντα). Φθάνει σε ύψος τα 10-25 μ., έχει μεγάλα πεντάνευρα φύλλα σε σχήμα καρδιάς, που το μήκος τους κυμαίνεται από 15-40 εκατοστά, και αναπτύσσονται σε αντίθετα ζεύγη επάνω στο στέλεχος. Σε νεαρή ηλικία, τα φύλλα σχηματίζουν σπείρες ανά τρία και μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά της πιο ώριμης ηλικίας. Το χαρακτηριστικό του μεγάλου μεγέθους σε νεαρή ανάπτυξη είναι αυτό που αξιοποιείται από τους ανθοκόμους: κλαδεύοντας το δέντρο, εξασφαλίζεται το πλούσιο νέο φύλλωμα κάθε χρόνο, με τεράστια φύλλα που φτάνουνμέχρι και τα 60 εκατοστά σε πλάτος. Αυτό είναι αρκετά δημοφιλές στο σύγχρονο ύφος της κηπουρικής, που αρέσκεται στα μεγάλα φυλλώδη και “αρχιτεκτονικά” φυτά.
Τα άνθη σχηματίζονται πριν από τα φύλλα, νωρίς την άνοιξη, σε ταξιανθίες μήκους 10-30 εκατοστών και έχουν σωληνοειδές σχήμα με μωβ στεφάνη μήκους 4-6 εκατ. θυμίζοντας τα άνθη του φυτού “Δακτυλίς”.
Ο καρπός φαντάζει σαν μια ξηρή κάψα σε σχήμα αυγού, μια κάψουλα 3-4 εκατοστών, που περιέχει δύο χωρίσματα που φέρουν τους σπόρους. Οι σπόροι είναι καλυμμένοι με χνούδι και μοιάζουν με πούπουλα ή φτερά και αυτό βοηθάει στη διασπορά τους με τον άνεμο και το νερό. Τα κουρεμένα δέντρα αλλά και αυτά που κλαδεύονται σε τακτά διαστήματα δεν παράγουν άνθη, καθώς αυτά μπορούν να σχηματιστούν μόνο σε ώριμα κλαδιά.
ΧΡΗΣΗ
Χρήση της Paulownia
Τα δέντρα του γένους Paulownia είναι ταχέως αναπτυσσόμενα και έχουν μεγάλη εμπορική αξία, καθώς καλλιεργούνται για την παραγωγή ξυλείας (ξύλο σκληρού τύπου) και βιομάζας. Η ξυλογλυπτική σε ξύλο από Παυλώνια είναι μορφή τέχνης στην Ιαπωνία και στην Κίνα. Σύμφωνα με τους μύθους αλλά και στοιχεία από καταγραφές, η χρήση του δέντρου χρονολογείται πριν από 2.600 χρόνια, όταν οι άνθρωποι στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν αυτό το δέντρο για διάφορους σκοπούς. Πολλά ασιατικά έγχορδα όργανα κατασκευάζονται από Paulownia tomentosa, όπως το ιαπωνικό koto και το zithers gayageum της Κορέας. Ιστορικές αναφορές από την Κίνα, που χρονολογούνται ήδη από το 1050 π.χ , δηλώνουν ότι η Παυλώνια καλλιεργούνταν σε φυτείες για παραγωγή υψηλής ποιότητας ξυλείας. Η Paulownia ενδείκνυται για:
- παραγωγή ξυλώδους βιομάζας (φυτ. σύνδεσμος: 3x3m δηλαδή, 111 φυτά ανά στρέμμα) για χρήση pellete, μπριγκέτες και άλλα, με ειδικό βάρος 0,60 έως 0,80 γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό.
- παραγωγή πολύτιμης τεχνικής ξυλείας (πολύ καλές φυσικές και μηχανικές ιδιότητες και εύκολη κατεργασία) (φυτ. σύνδεσμος: 4x4m ή 5x5m δηλαδή, 62 ή 40 φυτά ανά στρέμμα).
Η Paulownia δεν ενδείκνυται για παραγωγή καυσόξυλων λόγω της μικρής πυκνότητας ξύλου (0,30 με 0,35 γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό) και της χαμηλής ευφλεκτότητας.
Έχει αρκετές ακόμη χρησιμότητες
- Λόγω του μεγέθους του φυλλώματος αλλά και της ομορφιάς των ανθέων, είναι ένα διακοσμητικό είδος και χρησιμοποιείται ευρέως σε δεντροστοιχίες και πάρκα σε όλο τον κόσμο.
- Επίσης, χρησιμοποιείται εκτεταμένα σε αγροτο-δασικά συστήματα πάντοτε σε συνδυασμό με γεωργικές καλλιέργειες, με βόσκηση οικόσιτων ζώων (βελτιώνει το έδαφος, το μικροκλίμα και προσφέρει τροφή και σκίαση στα ζώα) ή με τη μελισσοκομία (πολλά και άφθονα άνθη).
- Η Paulownia έχει χρησιμοποιηθεί σαν δέντρο αναδάσωσης και διακόσμησης σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο με εξαιρετικά αποτελέσματα.
- Μερικά είδη σε φυτείες Paulownia μπορούν να υλοτομηθούν και να χρησιμοποιηθούν για πριστή ξυλεία ακόμα και 5 χρόνια μετά τη φύτευση. Από τη στιγμή που το φυτό υλοτομηθεί, αναβλαστάνει από το ήδη υπάρχον ριζικό σύστημα, και για αυτό έχει αποκτήσει το όνομα “φυτό του Φοίνικα” (μυθικό πουλί που είχε την ικανότητα να ξαναγεννιέται από τις στάχτες του)
- Γενικά, η Paulownia έρχεται σε ανταγωνισμό με τα ψηλότερα γειτονικά δέντρα που τη σκιάζουν. Επειδή όμως είναι είδος φωτόφυλλο δεν μπορεί να ευδοκιμήσει στη σκιά των άλλων δέντρων.
- Τέλος η ξυλογλυπτική σε ξύλο από Paulownia αποτελεί σπουδαία μορφή τέχνης τόσο στην Ιαπωνία όσο και στην Κίνα. Σύμφωνα με μύθους αλλά και στοιχεία από καταγραφές που διασώθηκαν η χρήση του δέντρου χρονολογείται πριν από 2.600 χρόνια, όταν οι άνθρωποι στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν αυτό το δέντρο για πολλαπλούς σκοπούς. Πολλά ασιατικά έγχορδα όργανα κατασκευάζονται επίσης από Paulownia (π.χ. ιαπωνικό koto, zithers gayageum της Κορέας). Ιστορικές αναφορές από την Κίνα, που χρονολογούνται ήδη από το 1050 π. Χ. , δηλώνουν ότι η Paulownia καλλιεργούνταν σε φυτείες για την παραγωγή υψηλής ποιότητας ξυλείας.
Η χρήση της Παυλώνιας για παραγωγή ενέργειας
Η βιομάζα είναι ένα βιολογικό υλικό που προέρχεται από ζωντανούς οργανισμούς, συνήθως δέντρα ή άλλα ξυλώδη/λιγνοκυτταρινούχα φυτά (π.χ. θάμνοι, βαμβάκι, αγριοαγκινάρα, κενάφ). Συνήθως παράγεται σε τρεις διαφορετικές μορφές: μπρικέττες (briquettes), πέλλετς (pellets) και τσιπς (chips). Η ανάγκη για πράσινες εναλλακτικές μορφές ενέργειας (αντί στερεών καυσίμων) αυξάνεται συνεχώς λόγω της ρύπανσης του περιβάλλοντος και της πίεσης στους φυσικούς πόρους. Επομένως η βιομάζα αποτελεί μια ισχυρά βιώσιμη λύση. Σε αντίθεση με τα στερεά καύσιμα, τα οποία έχουν παγιδεύσει τον άνθρακα πριν μερικά εκατομμύρια χρόνια, η φυτική βιομάζα από ενεργειακές φυτείες απελευθερώνει τον άνθρακα ο οποίος έχει πρόσφατα δεσμευθεί. Η Παυλώνια μετατρέπει την ηλιακή ενέργεια σε βιομάζα ενώ απορροφά CΟ2 καθώς αυξάνει. Όταν η ενέργεια της βιομάζας ελευθερώνεται, ακόμη και με καύση, εκλύεται όσο CΟ2 απορροφήθηκε αρχικά. Με την προϋπόθεση ότι τα δέντρα αντικαθίστανται συνεχώς, η διαδικασία αυτή θεωρητικά είναι ουδέτερη σε ότι αφορά τη συσσώρευση του άνθρακα (σε μορφή CΟ2) στην ατμόσφαιρα.
Παραγωγή βιομάζας από την Παυλώνια και οικονομικές αποδόσεις
Η Παυλώνια είναι ένα ταχυαυξές είδος δέντρου με μικρό αρχικό κόστος εγκατάστασης, το οποίο έχει την ικανότητα να πρεμνοβλαστάνει και συνεπώς είναι κατάλληλο για χρήση σε ενεργειακές φυτείες. Πριν τη φύτευση (που συνήθως γίνεται τέλος Φεβρουαρίου/αρχές Μαρτίου), μια καλή προπαρασκευή/κατεργασία του εδάφους (βαθύ όργωμα 0,8 – 1,0 μ. και καλό φρεζάρισμα) συνιστάται για βελτίωση της δομής του εδάφους και καλή επαφή του ριζικού συστήματος με το έδαφος. Επιπρόσθετα, ένα ικανοποιητικό και οικονομικό σύστημα άρδευσης (συνήθως στάγδην) εγκαθίσταται για εφοδιασμό των φυτών με αρκετό νερό. Τα δέντρα συνήθως φυτεύονται σε μικρές αποστάσεις π.χ. 2 x 3 μ. (167 δέντρα/στρέμμα) ή 3 x 3 μ. (111 δέντρα/στρέμμα) για ενεργειακές φυτείες (βιομάζα) και σε μεγαλύτερες αποστάσεις όπως 3,5 x 3,5 μ. (82 δέντρα/στρέμμα), 4 x 4 μ. (62 δέντρα/στρέμμα) ή 5 x 5 μ. (40 δέντρα/στρέμμα) για φυτείες που προορίζονται για παραγωγή πολύτιμου τεχνικού ξύλου. Φυτοπροστατευτικοί ψεκασμοί γενικά θα πρέπει να αποφεύγονται (για περιβαλλοντικούς λόγους) εκτός εάν υπάρχουν σοβαρές προσβολές (συνήθως από φυλλοφάγα έντομα – κατά τους μήνες Μάιο/Ιούνιο) οπότε μπορεί να γίνονται ψεκασμοί με γνωστά εντομοκτόνα του εμπορίου (να προτιμούνται βιολογικά σκευάσματα).
ξυλεια
Για την ξυλεIα
